hiến tặng tế bào gốc

Các bậc cha mẹ thực sự, những người hiến tặng tế bào trứng và tinh trùng được gọi là bố mẹ có ý định. Tinh trùng có thể được lấy từ người cha dự định hoặc từ một người hiến tinh trùng. Vì tế bào trứng có nguồn gốc từ người mẹ mang thai hộ, nên Cấy ghép tế bào gốc là cách điều trị duy nhất để chữa khỏi hoàn toàn bệnh Thalassemia. Nhưng chỉ có thể tiến hành đối với một số nhỏ bệnh nhân bị Thalassemia thể nặng đã tìm thấy người hiến tặng phù hợp. Tới hiện tại, kết quả ghép tế bào gốc rất khả quan Ung thư máu là một căn bệnh ác tính, xảy ra khi số lượng tế bào bạch cầu trong máu tăng trưởng quá nhanh và quá nhiều trong thời gian ngắn. Các tế bào bạch cầu này sẽ "ăn" tế bào hồng cầu, khiến cơ thể của bạn bị thiếu máu trầm trọng không thể chống lại Vay Nhanh Fast Money. Ghép tế bào gốc là phương pháp điều trị hiệu quả đối với một số bệnh hiểm nghèo. Phương pháp này là một cuộc cách mạng trong giới y sinh. Tuy nhiên không phải ai cũng hiểu rõ tế bào gốc được lấy từ đâu và có thể ứng dụng điều trị những bệnh lý nào. Cơ thể chúng ta được tạo thành từ nhiều loại tế bào khác nhau. Hầu hết các tế bào được chuyên môn hóa để thực hiện các chức năng cụ thể, chẳng hạn như các tế bào hồng cầu mang oxy đi khắp cơ thể chúng ta, nhưng chúng không thể phân chia. Tế bào gốc là một tế bào có khả năng độc đáo để phát triển thành các loại tế bào chuyên biệt trong cơ thể. Trong điều kiện thích hợp trong cơ thể hoặc phòng thí nghiệm, các tế bào gốc phân chia để tạo thành nhiều tế bào gọi là tế bào con. Các tế bào con này hoặc trở thành tế bào gốc mới tự đổi mới hoặc trở thành tế bào chuyên biệt biệt hóa với chức năng cụ thể hơn, chẳng hạn như tế bào máu, tế bào não, tế bào cơ tim hoặc tế bào xương. Ngoài tế bào gốc, không có tế bào nào khác trong cơ thể có khả năng tự nhiên để tạo ra các loại tế bào mới. 2. Tế bào gốc lấy từ đâu? Tế bào gốc trưởng thành được tìm thấy một số lượng nhỏ trong hầu hết các mô trưởng thành Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra một số nguồn tế bào gốcTế bào gốc phôi embryonic stem cell Phôi được sử dụng trong nghiên cứu tế bào gốc phôi đến từ trứng được thụ tinh tại các phòng khám thụ tinh trong ống nghiệm nhưng không bao giờ được cấy vào tử cung của người phụ nữ. Các tế bào gốc được tặng với sự đồng ý từ người hiến tặng. Các tế bào gốc có thể sống và phát triển trong các dung dịch đặc biệt trong ống nghiệm hoặc đĩa petri trong phòng thí nghiệm. Những tế bào gốc này đến từ phôi đã được 3-5 ngày tuổi. Ở giai đoạn này, một phôi được gọi là phôi nang và có khoảng 150 tế bào. Đây là những tế bào gốc đa năng, có nghĩa là chúng có thể phân chia thành nhiều tế bào gốc hơn hoặc có thể trở thành bất kỳ loại tế bào nào trong cơ thể. Tính linh hoạt này cho phép các tế bào gốc phôi được sử dụng để tái tạo hoặc sửa chữa các mô và cơ quan bị bào gốc trưởng thành adult stem cell Những tế bào gốc này được tìm thấy với số lượng nhỏ trong hầu hết các mô trưởng thành, chẳng hạn như tủy xương hoặc chất béo. So với tế bào gốc phôi, tế bào gốc trưởng thành có khả năng hạn chế hơn để tạo ra các tế bào khác nhau của cơ thể. Cho đến gần đây, các nhà nghiên cứu cho rằng tế bào gốc trưởng thành chỉ có thể tạo ra các loại tế bào tương tự. Chẳng hạn, các nhà nghiên cứu nghĩ rằng các tế bào gốc cư trú trong tủy xương chỉ có thể sinh ra các tế bào máu. Tuy nhiên, bằng chứng mới nổi cho thấy các tế bào gốc trưởng thành có thể tạo ra nhiều loại tế bào khác nhau. Ví dụ, tế bào gốc tủy xương có thể tạo ra các tế bào cơ xương hoặc tim. Nghiên cứu này đã dẫn đến các thử nghiệm lâm sàng ở giai đoạn đầu để kiểm tra tính hữu ích và an toàn ở người. Ví dụ, các tế bào gốc trưởng thành hiện đang được thử nghiệm ở những người mắc bệnh thần kinh hoặc bào gốc thai fetal stem cell Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra các tế bào gốc trong nước ối cũng như máu cuống rốn. Những tế bào gốc này cũng có khả năng thay đổi thành các tế bào chuyên biệt. 3. Ứng dụng tế bào gốc Tế bào gốc có thể được phát triển thành các tế bào cụ thể như tế bào cơ tim, tế bào máu hoặc tế bào thần kinh Các nhà nghiên cứu và bác sĩ hy vọng nghiên cứu tế bào gốc có thể giúpTăng sự hiểu biết về cơ chế bệnh lý Bằng cách xem các tế bào gốc trưởng thành thành các tế bào trong xương, cơ tim, dây thần kinh và các cơ quan và mô khác, các nhà nghiên cứu có thể hiểu rõ hơn về các bệnh và tình trạng phát triển như thế ra các tế bào khỏe mạnh để thay thế các tế bào bị bệnh y học tái sinh Tế bào gốc có thể được phát triển thành các tế bào cụ thể như tế bào cơ tim, tế bào máu hoặc tế bào thần kinh, có thể được sử dụng để tái tạo và sửa chữa các mô bị bệnh hoặc bị hư hỏng ở người. Những người có thể được hưởng lợi từ các liệu pháp tế bào gốc bao gồm những người bị chấn thương cột sống, bệnh tiểu đường loại 1, bệnh Parkinson, bệnh xơ cứng teo cơ một bên, bệnh Alzheimer, bệnh tim, đột quỵ, bỏng, ung thư và viêm xương khớp. Tế bào gốc có tiềm năng được phát triển để trở thành mô mới để sử dụng trong cấy ghép và y học tái nghiệm độ an toàn và hiệu quả của thuốc mới Trước khi thực hiện thử nghiệm thuốc ở người, các nhà nghiên cứu có thể sử dụng một số loại tế bào gốc để kiểm tra thuốc về độ an toàn và chất lượng. Ví dụ, các tế bào thần kinh có thể được tạo ra để thử nghiệm một loại thuốc mới cho bệnh thần kinh. Các xét nghiệm có thể cho thấy liệu loại thuốc mới này có ảnh hưởng gì đến các tế bào hay không và liệu các tế bào có bị tổn hại hay không. 4. Các tế bào gốc đã được sử dụng để điều trị bệnh Các bác sĩ đã thực hiện cấy ghép tế bào gốc, còn được gọi là cấy ghép tủy xương. Trong cấy ghép tế bào gốc, các tế bào gốc thay thế các tế bào bị tổn thương do hóa trị hoặc do bệnh hoặc là cách để hệ thống miễn dịch của người hiến tặng chống lại một số loại bệnh ung thư và các bệnh liên quan đến máu, như bệnh bạch cầu, ung thư hạch, u nguyên bào thần kinh và đa u tủy. Những ca cấy ghép này sử dụng tế bào gốc trưởng thành hoặc máu cuống nhà nghiên cứu đang thử nghiệm tế bào gốc trưởng thành để điều trị các tình trạng khác, bao gồm một số bệnh thoái hóa như suy tim. Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng. XEM THÊM Tế bào gốc lấy từ đâu? Ứng dụng và điều trị những bệnh lý nào Tế bào gốc là gì và vai trò của tế bào gốc? Các nguồn tế bào gốc ở người trưởng thành Vào ngày gia đình Pesito ở Canada nhận hung tin làm thay đổi cuộc đời họ mãi mãi. Mọi thứ bắt đầu từ một cuộc khám bệnh thông thường với bác sĩ nhi khoa vì bé trai 3 tuổi Xavier lên cơn sốt. “Tại bệnh viện, điều đầu tiên bác sĩ nói là Xavier bị ung thư máu’ và tôi đã bật khóc. Khi thấy từ ung thư , bạn nghĩ ngay đến những điều tồi tệ hơn”, theo tờ Toronto Star dẫn lời bà Cynthia Ngo, mẹ của Xavier. Thường xuyên đưa con đến bệnh viện Sick Kids thăm khám sức khỏe, bà Ngo cho biết đại dịch Covid-19 khiến gia đình bà thêm khó khăn với nguồn tài chính vốn đã hạn hẹp. “Tôi không nghĩ bé hiểu mức độ nghiêm trọng của căn bệnh. Chúng tôi chỉ nói với bé rằng con bị ốm và cần phải đến bệnh viện để khỏe hơn”. Mặc dù có 25% cơ hội tìm được người hiến tặng trong chính gia đình của Xavier, nhưng không ai trong các thành viên gia đình trực hệ của Xavier có chỉ số phù hợp. Cô em gái 1 tuổi của Xavier là Lily, chỉ trùng khớp 25%. Tìm người hiến phù hợp như “mò kim đáy bể” “Điều đó thực sự đáng buồn và đáng báo động. Tôi chỉ muốn nghĩ rằng con trai tôi cần người hiến tặng, song cơ hội tìm người phù hợp với bé hiện không nhiều. Tôi đang rất lo lắng. Bé sẽ ra sao trong những tuần hoặc tháng tới?”, bà Ngo rầu rĩ cho hay. Cậu bé Xavier đang cần người hiến tặng phù hợp Chụp màn hình Toronto Star Xavier sẽ cần một người hiến tặng là người Việt Nam hay Philippines, độ tuổi từ 17- 35 và có sức khỏe tổng quát tốt, không mắc các bệnh truyền nhiễm hoặc các bệnh lý tiềm ẩn. Cơ hội tìm được người phù hợp sẽ cao hơn nếu người hiến tặng mang hai dòng máu Việt Nam và Philippines như Xavier. Tuy nhiên, việc tìm kiếm một người phù hợp có thể khó khăn do thiếu những người hiến tặng đa chủng tộc trong cơ quan đăng ký hiến tế bào gốc của Canada. Theo Dịch vụ Máu Canada - một tổ chức phi lợi nhuận ở Canada, người hiến tế bào gốc gốc Đông Nam Á chỉ chiếm 2% trong cơ sở dữ liệu tế bào gốc của Canada. Những người hiến tặng có chủng tộc hỗn hợp chiếm 3,6% cơ sở dữ liệu trên. Con số đó quá ít so với 68% người hiến tế bào gốc là người da trắng. JMML xảy ra khi tủy xương sản sinh các tế bào bạch cầu được gọi là bạch cầu đơn nhân và các tế bào tủy phát triển không bình thường, khiến các tế bào bất thường này phát triển quá nhanh, sinh sôi và chiếm quá nhiều không gian. Theo Bệnh viện nhi St. Jude ở bang Michigan Mỹ, có 1-2 trẻ trong số 1 triệu trẻ em mỗi năm được chẩn đoán mắc JMML. Bệnh xảy ra thường xuyên nhất ở trẻ em dưới 4 tuổi, và 10% trong số các ca này là ở trẻ sơ sinh dưới 3 tháng tuổi. Căn bệnh này chiếm 1,6% tổng số các bệnh ung thư liên quan đến máu. Bất chấp mọi thứ, gia đình Pesito vẫn lạc quan, tin vào sức mạnh của mạng xã hội trong việc chia sẻ câu chuyện của họ và truyền bá nhận thức về bệnh ung thư máu ở trẻ vị thành niên và việc hiến tặng tế bào gốc đa dạng. “Xavier thực sự can đảm và mạnh mẽ trong suốt hành trình này. Khó có thể tưởng tượng một cậu bé 3 tuổi tiếp nhận và xử lý thông tin tốt như bé. Xavier thật sự là người truyền cảm hứng”, bà Ngo cho hay. Gia đình bà Ngo cũng đã lập tài khoản trên trang gây quỹ GoFundMe để có thêm tiền trang trải chi phí sinh hoạt cũng như đi lại khi đưa Xavier đến bệnh viện. Dựa vào tiềm năng thay đổi của tế bào gốc có thể phân chia thành các dạng – Tế bào gốc toàn năng totipotent Là những tế bào chưa biệt hóa có khả năng biệt hóa thành tất cả các loại tế bào khác nhau trong cơ thể từ một tế bào ban đầu. Tế bào toàn năng có khả năng phát triển thành thai nhi hay cơ thể hoàn chỉnh. – Tế bào gốc vạn năng pluripotent Là những tế bào chưa biệt hóa có khả năng biệt hóa thành tất cả các tế bào của cơ thể có nguồn gốc từ ba lá mầm phôi lá trong, lá giữa và lá ngoài. Khác với tế bào toàn năng, các tế bào vạn năng không thể phát triển thành thai nhi hay cơ thể hoàn chỉnh mà chỉ có thể tạo nên được các dòng tế bào, mô nhất định. – Tế bào gốc đa năng multipotent Là những tế bào có thể biệt hóa thành các tế bào nằm trong một hệ thống có liên quan mật thiết với nhau. Chẳng hạn như các tế bào gốc tạo máu có thể trở thành các tế bào hồng cầu, bạch cầu, tiểu cầu lympho… – Tế bào gốc đơn năng unipotent Các tế bào đã biệt hóa này chỉ có thể sản sinh ra tế bào cùng loại nhưng chúng vẫn được xem là tế bào gốc do có khả năng tự làm mới. Trong điều kiện bình thường, các tế bào gốc trưởng thành trong nhiều hệ thống đã biệt hóa có tính đơn năng và chỉ biệt hóa thành một dòng tế bào. Chẳng hạn như tiểu cầu tạo tiểu cầu mới, tế bào định hướng dòng hồng cầu làm thành hồng cầu mới… Ý nghĩa của tế bào gốc Nghiên cứu về loại tế bào này có thể giúp tìm lời giải thích cho một số chức năng hoạt động và các vấn đề xảy ra trong cơ thể. Từ đó, các chuyên gia có thể mang đến nhiều giải pháp khả thi cho việc điều trị một số căn bệnh hiện vẫn chưa có thuốc chữa. Các nhà khoa học hy vọng trong tương lai sắp tới, tế bào gốc sẽ được ứng dụng để thay thế các tế bào trong cơ thể đã bị tổn hại do bệnh hoặc tổn thương. Các loại tế bào gốc Dựa theo nguồn gốc phân lập có thể chia ra 3 loại tế bào gốc là tế bào gốc phôi thai, tế bào gốc trưởng thành và tế bào gốc vạn năng cảm ứng. 1. Tế bào phôi thai Từ giai đoạn sớm nhất của quá trình mang thai, sau khi tinh trùng thụ tinh với trứng, tế bào phôi sẽ hình thành. Những tế bào này có nguồn gốc từ phôi thai từ 3 – 5 ngày tuổi. Ở giai đoạn này, phôi được gọi là phôi nang và có khoảng 150 tế bào. Nếu dùng một loại enzyme đặc biệt để phân tách các tế bào của khối này thì sẽ thu được các tế bào gốc phôi. 2. Tế bào trưởng thành Loại tế bào này được tìm thấy ở hầu hết các mô của người trưởng thành, như tủy xương hoặc mỡ. Tuy vậy, tế bào này cũng có thể xuất hiện ở trẻ em, thai nhi hay tách chiết từ máu cuống rốn. Trong cơ thể, vai trò chủ yếu của loại tế bào này là duy trì và sửa chữa những tổn thương ở những tổ chức nơi mà chúng được tìm thấy. Công nghệ sử dụng các tế bào gốc trưởng thành trong nghiên cứu và điều trị không gây tranh cãi như khi sử dụng tế bào phôi do không đòi hỏi phá hủy phôi. Tuy nhiên, so với tế bào phôi, tế bào trưởng thành có khả năng hạn chế hơn trong việc tạo ra các tế bào khác nhau của cơ thể. 3. Tế bào vạn năng cảm ứng Tế bào vạn năng cảm ứng iPS là loại tế bào gốc vạn năng được tạo ra từ các tế bào trưởng thành. Các tế bào này hứa hẹn sẽ tạo ra bước đột phá trong lĩnh vực y học tái tạo. Tế bào iPS có khả năng sinh sôi vô hạn và có thể phát triển thành mọi loại tế bào khác trong cơ thể như thần kinh, tim, tụy, gan… Ưu điểm lớn nhất của loại tế bào này chính là nó có hầu như tất cả chức năng của tế bào gốc phôi nhưng lại không phải tạo ra từ phôi thai nên hạn chế được các tranh cãi về đạo đức. Ngoài ra, tế bào iPS được làm từ những tế bào thường của bệnh nhân nên sẽ ít bị cơ thể đào thải, vấn đề hay xảy ra khi cấy tế bào vào bệnh nhân. Tác dụng của tế bào gốc Tác dụng của tế bào gốc có thể tái tạo các tế bào bị tổn thương dưới những điều kiện phù hợp. Điều này có ý nghĩa quan trọng trong việc cứu sống nhiều người hoặc sửa chữa các tổn thương tế bào do bệnh tật hoặc tai nạn. Dưới đây là những thành tựu về tác dụng của tế bào gốc đã và đang được nghiên cứu ứng dụng. 1. Tế bào gốc tái tạo mô Tác dụng tái tạo mô tế bào chính là ứng dụng quan trọng nhất của công nghệ tế bào gốc. Chẳng hạn như nếu bạn cần một cơ quan nội tạng mới thì vẫn phải chờ một người hiến tặng và sau đó trải qua một ca cấy ghép. Tuy nhiên, nhiều người bệnh có thể bị thiếu hụt nguồn hiến tặng. Khi đó, bạn có thể nhờ đến các tế bào biệt hóa để tái tạo một số cơ quan quan trọng trong cơ thể. Trong trường hợp của các bệnh nhân bị bỏng nặng cần phải thay da mới, các bác sĩ sẽ sử dụng tế bào gốc để đưa vào bên dưới bề mặt da nhằm tạo các tế bào da mới. Bạn có thể tìm hiểu thêm Các phương pháp trị bỏng hiệu quả. 2. Tế bào gốc làm đẹp Nhiều kết quả nghiên cứu cho thấy loại tế bào gốc tủy răng lấy từ răng sữa của trẻ em dưới 10 tuổi có thể được ứng dụng hiệu quả trong công nghệ làm đẹp. Tế bào răng sữa có thể sửa chữa và thay thế các loại tế bào cũ bị hư hại trong cơ thể cũng như điều trị nhiều vấn đề về da. Công nghệ làm đẹp bằng tế bào gốc sẽ giúp cải thiện những vấn đề như sắc tố da, lão hóa da, lỗ chân lông to, đồng thời làm săn chắc da mặt thông qua các tác dụng Tăng sức đề kháng của da Cải thiện mụn nám, sẹo lõm, sẹo mụn Làm mờ sắc tố, đốm đen, làm sáng da Tái sinh collagen và elastin tại vùng da bị tổn thương Tăng cường độ săn chắc và đàn hồi làm bền chặt kết cấu da Bạn có thể tìm hiểu thêm Giải đáp về phương pháp làm đẹp bằng tế bào gốc. 3. Tế bào gốc trị bệnh Công nghệ tế bào gốc ra đời với hy vọng tìm ra những biện pháp khả thi điều trị nhiều căn bệnh và nâng cao chất lượng sống. • Các bệnh về máu Các bác sĩ có thể sử dụng tế bào gốc tạo máu trưởng thành để điều trị các bệnh như bệnh bạch cầu, bệnh hồng cầu hình liềm và các vấn đề suy giảm miễn dịch khác. Tế bào tạo máu xuất hiện trong máu và tủy xương có thể tạo ra tất cả các loại tế bào máu, trong đó có các tế bào hồng cầu mang oxy và tế bào bạch cầu chống lại bệnh tật. • Bệnh Parkinson Ở người bệnh Parkinson, sự tổn thương tế bào não sẽ dẫn đến các cử động cơ bắp không thể kiểm soát. Các nhà khoa học có thể sử dụng tế bào gốc để bổ sung các mô não bị tổn thương. Điều này sẽ tạo ra các tế bào não chuyên biệt ngăn các cử động cơ bắp không kiểm soát. • Bệnh về tim mạch Giới khoa học cũng đang nghiên cứu phát triển các tế bào tim khỏe mạnh trong phòng thí nghiệm để cấy ghép vào những người mắc bệnh tim. Những tế bào mới này có thể sửa chữa tổn thương tim bằng cách phục hồi tim bằng các mô khỏe mạnh. • Bệnh tiểu đường Trường hợp của những người mắc bệnh tiểu đường tuýp 1 có thể nhận các tế bào tuyến tụy để thay thế các tế bào sản xuất insulin đã mất hoặc bị phá hủy. Liệu pháp điều trị duy nhất hiện nay là ghép tụy nhưng lại có rất ít tuyến tụy có sẵn để ghép. Lưu trữ tế bào gốc Bạn có thể hiến tặng tế bào gốc để giúp đỡ những người đang mắc bệnh hoặc lưu trữ cho chính bản thân sử dụng trong tương lai. Tế bào gốc có thể đến từ các nguồn sau • Tủy xương Để lấy loại tế bào gốc này, bạn sẽ được gây mê toàn thân từ xương hông hoặc xương chậu. Các chuyên gia sau đó sẽ cô lập các tế bào gốc từ tủy xương để lưu trữ hoặc hiến tặng. • Tế bào gốc ngoại vi Bạn sẽ nhận được một số mũi tiêm khiến cho tủy xương giải phóng tế bào gốc vào máu. Tiếp theo, máu được lấy ra khỏi cơ thể và đi qua một chiếc máy tách tế bào gốc. • Máu cuống rốn Tế bào gốc có thể được thu lại từ dây rốn sau khi sinh mà không gây hại cho em bé. Bạn có thể hiến máu dây rốn hay lưu trữ nó. Khi lưu trữ tế bào gốc, bạn có thể dễ dàng tiếp cận các tế bào gốc cần thiết trong tương lai, đồng thời giảm thiểu khả năng đào thải tế bào. Vẫn còn không ít tranh cãi xoay quanh việc sử dụng công nghệ tế bào gốc và nhiều nghiên cứu vẫn cần được tiến hành để xác định tác dụng của loại tế bào này. Tuy nhiên, đây là một thành tựu y khoa đáng được ghi nhận về khả năng điều trị bệnh và làm đẹp. Nếu bạn có điều kiện ứng dụng tế bào gốc, rất có thể cuộc đời bạn sẽ thay đổi sang trang mới! Tuyết Trinh HELLO BACSI

hiến tặng tế bào gốc